Perifeer arterieel vaatlijden (PAV) wordt veroorzaakt door slagaderverkalking, waardoor patiënten ‘claudicatio intermittens’ kunnen ontwikkelen. Claudicatio intermittens wordt in de volksmond ‘etalagebenen’ genoemd en staat voor ‘met tussenpozen mank lopen’.

Ontstaan van etalagebenen
Bij claudicatio intermittens zijn de slagaders vernauwd, waardoor er te weinig zuurstof naar de benen gaat. De vernauwingen ontstaan doordat de wanden van de slagaders stugger en dikker worden door een opeenhoping van gladde spiercellen en cholesterol. Deze zogenaamde verdikkingen worden ‘plaques’ genoemd. Door de plaques kan er onvoldoende zuurstofrijk bloed stromen in de richting van de spieren. Dit veroorzaakt krampachtige klachten en een doffe pijn in de benen tijdens en na inspanning. Meestal ontstaan deze klachten in de kuiten, maar ze kunnen ook optreden in de bovenbenen of bilspieren. De klachten verdwijnen na enige tijd stilstaan, wat deze aandoening de naam ‘etalagebenen’ heeft opgeleverd: stilstaan bij elke etalage om er zogenaamd in te kijken, maar eigenlijk om de pijn even te laten zakken.
Slagaderverkalking is in principe een ouderdomsziekte. Maar het risico op slagaderverkalking wordt vergroot door roken, onvoldoende (lichaams)beweging, ontwikkelen van te hoog cholesterol door ongezonde voeding, en diabetes mellitus. Ook neemt het risico toe als er al hart- en vaatziekten voorkomen, al dan niet erfelijk bepaald.

Klachtenbeeld
De meeste patiënten ervaren vooral beperkingen met lopen. Dit kan leiden tot onvoldoende bewegen, wat weer kan zorgen voor een verergering van de klachten. Een wetenschappelijk onderbouwde behandeling voor claudicatio intermittens is ‘gesuperviseerde looptherapie’ (GLT). De resultaten van een GLT-traject zijn vergelijkbaar met een dotter- of bypass-operatie. Het geeft een vermindering van de pijnklachten en daardoor een verbetering van de kwaliteit van leven en de conditie.

Behandeling
De huisarts of specialist (vaatchirurg) verwijst u door naar een gespecialiseerde fysioherapeut die aangesloten is bij Chronisch ZorgNet (voorheen ClaudicatioNet). Tijdens de intake worden uw klachten en beperkingen besproken, uitleg gegeven over de aandoening en wordt het behandeltraject met u doorgenomen. Indien nodig wordt er ook aandacht besteed aan het veranderen van uw leefstijl, zoals stoppen met roken en gezonde voeding. Daarna zal de therapeut samen met u een behandeldoel opstellen om naar toe te werken tijdens de therapie. Tijdens de tweede afspraak vindt er de loopbandtest plaats en bespreken we de vragenlijsten. Op basis van de testresultaten, klachtenpatroon en uw persoonlijke doel stelt de therapeut samen met u een persoonlijk behandelplan op. De eerste 10 weken van dit traject bestaan uit twee trainingssessie per week van 30-60 minuten, gevolgd door 10 weken één sessie per week van 30-60 minuten. In deze trainingssessies wordt naast het lopen ook aandacht besteedt aan het fietsen en spierversterkende oefeningen. Tijdens de trainingen wordt u gestimuleerd om zoveel mogelijk door de pijn heen te lopen. Dit is NIET schadelijk voor het lichaam. Juist wanneer u door de pijn heen loopt, zullen de omliggende vaten beter benut gaan worden en is het lichaam in staat om eventueel nieuwe bloedvaten te vormen om de vernauwing heen.

De testen worden om de drie maanden herhaald om uw vorderingen in kaart te brengen en waar nodig bij te sturen. In het traject wordt toegewerkt naar zelfstandigheid door de begeleiding steeds verder af te bouwen. Hierdoor bent u na het traject in staat om zelf verder te gaan met de training. Het gaat hierbij immers om een leefstijlverandering. Het eerste half jaar traint u bij ons. In het tweede half jaar komt u enkel nog terug voor herhaling van de testen zodat we u kunnen monitoren en bijsturen waar nodig. Ook na het behandeltraject is het belangrijk om een gezonde en actieve leefstijl te behouden, anders kunnen de verkregen resultaten verloren gaan.